کد مطلب:51 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:458
احکام جماعت
(مـسـالـه 1469) مـوقعی كه ماموم نیت می كند, باید امام را معین نماید, ولی دانستن اسم او لازم نیست , مثلا اگر نیت كند: اقتدا می كنم به امام حاضر نمازش صحیح است .
(مساله 1470) ماموم باید غیر از حمد و سوره همه چیز نماز را خودش بخواند ,ولی اگر ركعت اول یا دوم او ركعت سوم یا چهارم امام باشد, باید حمد و سوره رابخواند.
(مساله 1471) اگر ماموم در ركعت اول ودوم نماز صبح ومغرب و عشا صدای حمد و سوره امام را بـشنود, اگر چه كلمات را تشخیص ندهد, احتیاط واجب آن است كه حمد و سوره نخواند, و اگر صـدای امـام را نشنود مستحب است حمد وسوره را بخواند, ولی باید آهسته بخواند, ولی احتیاط این است كه به نیت جزئیت نخواند, بلكه به قصد قربت مطلقه بخواند, و چنانچه سهوا بلند بخواند اشكال ندارد.
(مـساله 1472) اگر ماموم بعضی از كلمات حمد وسوره امام را بشنود, احتیاطواجب آن است كه حمد وسوره نخواند.
(مـسـاله 1473) اگر ماموم سهوا حمد و سوره بخواند, یا خیال كند صدایی را كه می شنود صدای امام نیست , و حمد و سوره بخواند, و بعد بفهمد صدای امام بوده , نمازش صحیح است .
(مساله 1474) اگر شك كند كه صدای امام را می شنود یا نه , یا صدایی بشنود, ونداند صدای امام است یا صدای كس دیگر, می تواند به قصد قربت مطلقه حمد وسوره بخواند.
(مساله 1475) مكروه است كه ماموم در ركعت اول ودوم نماز ظهر و عصر حمد وسوره بخواند, و مستحب است بجای آن ذكر بگوید.
(مـسـاله 1476) ماموم نباید تكبیره الاحرام را پیش از امام بگوید.
بلكه احتیاط آن است كه تا تكبیر امام تمام نشده تكبیر نگوید.
(مـساله 1477) اگر ماموم سلام امام را بشنود, یا بداند چه وقت سلام می گوید,احتیاط مستحب آن است كه پیش از امام سلام نگوید, و چنانچه عمدا یا سهوا پیش از امام سلام دهد, نمازش صحیح است , و لازم نیست دوباره با امام سلام دهد.
(مـسـاله 1478) اگر ماموم غیر از تكبیره الاحرام , چیزهای دیگر نماز را پیش از امام بگوید اشكال ندارد ولی اگر آنها را بشنود یا بداند امام چه وقت می گوید, احتیاطمستحب آن است كه پیش از امام نگوید.
(مـسـالـه 1479) مـاموم باید غیر از آنچه در نماز خوانده می شود, كارهای دیگر آن ,مانند ركوع و سجود را با امام یا كمی بعد از امام بجا آورد, و اگر عمدا پیش از امام یامدتی بعد از امام انجام دهد, اگر چه معصیت كرده , ولی نماز و جماعتش صحیح است .
و احتیاط آن است كه نماز را تمام كند و دوباره بخواند.
بلی اگر عمدا قبل ازتمام شدن قرائت امام ركوع كند نمازش باطل می شود.
(مساله 1480) اگر سهوا پیش از امام سراز ركوع بردارد, چنانچه امام در ركوع باشد, باید به ركوع برگردد وبا امام سر بردارد, و در این صورت زیاد شدن ركوع كه ركن است نماز را باطل نمی كند, ولی اگر به ركوع برگردد و پیش از آن كه به ركوع برسد, امام سر بردارد نمازش باطل است .
(مـسـالـه 1481) اگـر اشـتـبـاها سر بردارد و ببیند امام در سجده است , باید به سجده برگردد, وچـنـانـچـه در هر دو سجده این اتفاق بیفتد, برای زیاد شدن دو سجده كه ركن است نماز باطل نمی شود.
(مـسـالـه 1482) كـسی كه اشتباها پیش از امام سر از سجده برداشته هرگاه به سجده برگردد, وهنوز به سجده نرسیده امام سر بردارد, نمازش صحیح است , ولی اگر درهر دو سجده این اتفاق بیفتد, نماز باطل است .
(مساله 1483) اگر اشتباها سر از ركوع یا سجده بردارد, و سهوا یا بخیال این كه به امام نمی رسد, به ركوع یا سجده نرود, نمازش صحیح است .
(مـسـالـه 1484) اگـر سـر از سجده بردارد و ببیند امام در سجده است , چنانچه به خیال این كه سـجـده اول امـام است , به قصد این كه با امام سجده كند به سجده رود,و بفهمد سجده دوم امام بـوده , سجده دوم او حساب می شود و اگر به خیال این كه سجده دوم امام است به سجده رود, و بـفـهـمد سجده اول امام بوده , باید به قصداین كه با امام سجده كند تمام كند, و دوباره با امام به سـجـده رود, در هـر دو صـورت احـتیاط واجب آن است كه نماز را به جماعت تمام كند و دوباره بخواند.
(مساله 1485) اگر سهوا پیش از امام به ركوع رود, و طوری باشد كه اگر سر برداردبه مقداری از قـرائت امـام مـی رسـد, چنانچه سر بردارد وبا امام به ركوع رود نمازش صحیح است , و اگر عمدا برنگردد, نمازش باطل است .
(مـسـاله 1486) اگر سهوا پیش از امام به ركوع رود, و طوری باشد كه اگر برگردد به چیزی از قرائت امام نمی رسد, در صورتیكه صبر كند تا امام به او برسد, نمازش صحیح است , و اگر به قصد این كه با امام نماز بخواند سر بردارد وبا امام به ركوع رود, احتیاط مستحب آن است كه بعد از تمام كردن نماز, دوباره آن را بجا آورد.
(مـسـالـه 1487) اگر سهوا پیش از امام به سجده رود, در صورتی كه صبر كند تا امام به او برسد, نـمـازش صـحـیح است و اگر بقصد این كه باامام نماز بخواند سر بردارد, و با امام به سجده رود, احتیاط مستحب آن است كه بعد از تمام كردن نماز, دوباره آن را بجاآورد.
(مـساله 1488) اگر امام در ركعتی كه قنوت ندارد, اشتباها قنوت بخواند, یا درركعتی كه تشهد ندارد, اشتباها مشغول خواندن تشهد شود, ماموم نباید قنوت وتشهد رابخواند, ولی نمی تواند پیش از امـام بـه ركوع رود, یا پیش از ایستادن امام بایستد, بلكه باید صبر كند تا قنوت وتشهد امام تمام شود و بقیه نماز را با اوبخواند.
چیزهایی كه در نماز جماعت مستحب است (مـسـالـه 1489) اگـر مـاموم یك مرد باشد, بنابر احتیاط واجب طرف راست امام قدری عقب تر بایستد.
و اگر یك زن باشد, مستحب است در طرف راست امام طوری بایستد كه جای سجده اش مـساوی زانو یا قدم امام باشد.
و اگر یك مرد و یك زن , یا یك مرد و چند زن باشند, مستحب است مرد طرف راست امام وباقی پشت سر امام بایستند.
و اگر چند مرد یا چند زن باشند, مستحب است پشت سر امام بایستند.
و اگر چند مرد وچند زن باشند مردان پشت سر امام , و زنان پشت سرمردان بایستند.
(مساله 1490) اگر امام و ماموم هر دو زن باشند, بهتر است كه ردیف یكدیگربایستند, و امام جلوتر از دیگران نایستد.
(مـسـالـه 1491) مستحب است امام در وسط صف بایستد, و اهل علم و كمال وتقوی در صف اول بایستند.
(مـسـالـه 1492) مـسـتـحـب اسـت صـفهای جماعت منظم باشد, و بین كسانی كه دریك صف ایستاده اند فاصله نباشد, و شانه آنان ردیف یكدیگر باشد.
(مساله 1493) مستحب است بعداز گفتن قد قامت الصلاه مامومین برخیزند.
(مـسـالـه 1494) مـستحب است امام جماعت حال مامومی را كه از دیگران ضعیف تر است رعایت كند, و قنوت و ركوع و سجود را طول ندهد, مگر بداند همه كسانی كه به او اقتدا كرده اند, مایلند.
(مـسـاله 1495) مستحب است امام جماعت در حمد و سوره و ذكرهایی كه بلندمی خواند, صدای خود را بقدری بلند كند كه دیگران بشنوند, ولی اگر باید بیش ازاندازه صدا را بلند نكند.
(مـسـالـه 1496) اگر امام در ركوع بفهمد كسی تازه رسید و می خواهد اقتدا كند,مستحب است ركوع را دو برابر همیشه طول بدهد وبعد برخیزد, اگر چه بفهمد كس دیگری هم برای اقتدا وارد شده است .
چیزهایی كه در نماز جماعت مكروه است (مساله 1497) اگر در صفهای جماعت جا باشد, مكروه است انسان تنها بایستد .
(مساله 1498) مكروه است ماموم ذكرهای نماز را طوری بگوید كه امام بشنود.
(مساله 1499) مسافری كه نماز ظهر وعصر و عشا را دو ركعت می خواند مكروه است در این نمازها بـه كـسی كه مسافر نیست اقتدا كند.
و كسی كه مسافر نیست مكروه است در این نمازها به مسافر اقتدا نماید.
نماز آیات (مساله 1500) نماز آیات كه دستور آن بعدا گفته خواهد شد, بواسطه چهار چیزواجب می شود: اول و دوم - گـرفـتـن مـاه وخـورشید اگر چه مقدار كمی از آنها گرفته شود و كسی هم ازآن نترسد.
سوم - زلزله اگر چه كسی هم نترسد.
چـهـارم - رعد وبرق وبادهای سیاه وسرخ ومانند اینها, از آیات آسمانی در صورتی كه بیشتر مردم بترسند, و در حوادث زمینی نیز كه موجب ترس بیشتر مردم می شود, احتیاط واجب خواندن نماز است .
(مساله 1501) اگر از چیزهایی كه نماز آیات برای آنها واجب است بیشتر از یكی اتفاق بیفتد, انسان بـایـد برای هر یك از آنها یك نماز آیات بخواند, مثلا اگر خورشیدبگیرد وزلزله هم بشود, باید دو نماز آیات بخواند.
(مـسـاله 1502) كسی كه چند نماز آیات بر او واجب است , اگر همه آنها برای یك چیز بر او واجب شـده بـاشـد, مـثلا سه مرتبه خورشید گرفته ونماز آنها را نخوانده است , موقعی كه قضای آنها را مـی خـوانـد, لازم نیست معین كند كه برای كدام دفعه آنها باشد, و همچنین است اگر چند نماز بـرای رعـد وبـرق وبـادهـای سیاه وسرخ ومانند اینها بر او واجب شده باشد, ولی اگر برای آفتاب گـرفتن , ماه گرفتن وزلزله , یابرای دو تای اینها نمازهایی بر او واجب شده باشد, اگر موقع نیت معین كند,نمازآیاتی را كه می خواند برای كدام یك آنها است موافق بااحتیاط عمل كرده است .
(مـساله 1503) چیزهایی كه نماز آیات برای آنها واجب است , در هر شهری اتفاق بیفتد, فقط مردم همان شهر باید نماز آیات بخوانند وبر مردم جاهای دیگر واجب نیست , ولی اگر مكان آنها, بقدری نزدیك باشد كه با آن شهر یكی حساب شود نمازآیات بر آنها هم واجب است .
(مـسـالـه 1504) از وقتی كه خورشید یا ماه شروع به گرفتن می كند انسان می تواندنماز آیات را بـخواند, وباید بقدری تاخیر نیندازد كه تمام قرص باز شود بلكه احوطآن است كه از قبل از شروع در باز شدن تاخیر نیندازد.
(مساله 1505) اگرخواندن نماز آیات را بقدری تاخیر بیندازد كه تمام قرص آفتاب یا ماه باز شود, و بعد از باز شدن تمام آن نماز بخواند, باید نیت قضا نماید.
و قبل ازباز شدن تمام آن ادا است .
(مساله 1506) اگر مدت گرفتن خورشید یا ماه به اندازه خواندن یك ركعت نمازباشد, نمازی كه می خواند ادا است .
و همچنین است اگر مدت گرفتن آنها بیشترباشد ولی انسان نماز را نخواند, تا بـه انـدازه خـوانـدن یـك ركعت به باز شدن تمام قرص مانده باشد.
ولی اگر مدت گرفتن ماه یا خورشید به اندازه خواندن یك ركعت نباشد بنا بر احتیاط نیت ادا و قضا نكند وبه قصد ما فی الذمه نماز را بجا آورد .
(مساله 1507) موقعی كه زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتفاق می افتد, انسان بایدفورا نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت كرده و تا آخر عمر بر او واجب است وهر وقت بخواند ادا است .
(مـسـالـه 1508) اگر بعد از باز شدن آفتاب یا ماه بفهمد كه تمام آن گرفته بوده , بایدقضای نماز آیات رابخواند ولی اگر بفهمد مقداری از آن گرفته بوده قضا بر اوواجب نیست .
(مـسـاله 1509) اگر عده ای بگویند كه خورشید یا ماه گرفته است , چنانچه انسان ازگفته آنان یقین پیدا نكند ونماز آیات نخواند, وبعد معلوم شود راست گفته اند درصورتی كه تمام خورشید یا مـاه گـرفـته باشد باید نماز آیات بخواند.
بلكه اگر مقداری از آن هم گرفته باشد, بنا بر احتیاط مستحب نماز آیات را بخواند.
و همچنین است اگر دو نفر كه عادل بودن آنان معلوم نیست , بگویند خورشید یا ماه گرفته , بعدمعلوم شود كه عادل بوده اند.
(مساله 1510) اگر انسان به گفته كسانی كه از روی قاعده علمی , وقت گرفتن خورشید و ماه را مـی دانند, اطمینان پیدا كند كه خورشید یا ماه گرفته , باید نمازآیات را بخواند.
و نیز اگر بگویند فـلان وقـت خورشید یا ماه می گیرد وفلان مقدارطول می كشد و انسان به گفته آنان اطمینان پیدا كند, باید به حرف آنان عمل نماید.
مثلا اگر بگویند آفتاب فلان ساعت باز می شود باید نماز را تا آنوقت تاخیر نیندازد.
(مـسـالـه 1511) اگـر بـفـهـمد نماز آیاتی كه خوانده باطل بوده , باید دوباره بخواند واگر وقت گذشته قضا نماید.
(مساله 1512) اگر در وقت نماز یومیه نماز آیات هم بر انسان واجب شود, چنانچه برای هر دو نماز وقـت دارد, هر كدام را اول بخواند اشكال ندارد و اگر وقت یكی ازآن دو تنگ باشد, باید اول آن را بخواند.
و اگر وقت هر دو تنگ باشد, باید اول نمازیومیه را بخواند.
(مساله 1513) اگر در بین نماز یومیه بفهمد كه وقت نماز آیات تنگ است چنانچه وقت نماز یومیه هـم تنگ باشد, باید آن را تمام كند بعد نماز آیات را بخواند و اگروقت نماز یومیه تنگ نباشد, باید آن را بشكند و اول نماز آیات , بعد نماز یومیه رابجا آورد.
(مـسـالـه 1514) اگر در بین نماز آیات بفهمد كه وقت نماز یومیه تنگ است باید نمازآیات را رها كـنـد ومـشغول نماز یومیه شود وبعد از آن كه نماز را تمام كرد پیش ازانجام كاری كه نماز رابهم بزند, بقیه نماز آیات را از همانجا كه رها كرده بخواند.
(مـسـالـه 1515) نـماز آیات بر حایض و نفسا در حال حیض یا نفاس واجب نیست ,ولی بعد از پاك شدن بنا بر احتیاط مستحب آن را بجا آورد و در گرفتن ماه وخورشیدبنا بر احتیاط نیت ادا وقضا نكند ولی در غیر این دو نیت ادا كند.
(مساله 1470) ماموم باید غیر از حمد و سوره همه چیز نماز را خودش بخواند ,ولی اگر ركعت اول یا دوم او ركعت سوم یا چهارم امام باشد, باید حمد و سوره رابخواند.
(مساله 1471) اگر ماموم در ركعت اول ودوم نماز صبح ومغرب و عشا صدای حمد و سوره امام را بـشنود, اگر چه كلمات را تشخیص ندهد, احتیاط واجب آن است كه حمد و سوره نخواند, و اگر صـدای امـام را نشنود مستحب است حمد وسوره را بخواند, ولی باید آهسته بخواند, ولی احتیاط این است كه به نیت جزئیت نخواند, بلكه به قصد قربت مطلقه بخواند, و چنانچه سهوا بلند بخواند اشكال ندارد.
(مـساله 1472) اگر ماموم بعضی از كلمات حمد وسوره امام را بشنود, احتیاطواجب آن است كه حمد وسوره نخواند.
(مـسـاله 1473) اگر ماموم سهوا حمد و سوره بخواند, یا خیال كند صدایی را كه می شنود صدای امام نیست , و حمد و سوره بخواند, و بعد بفهمد صدای امام بوده , نمازش صحیح است .
(مساله 1474) اگر شك كند كه صدای امام را می شنود یا نه , یا صدایی بشنود, ونداند صدای امام است یا صدای كس دیگر, می تواند به قصد قربت مطلقه حمد وسوره بخواند.
(مساله 1475) مكروه است كه ماموم در ركعت اول ودوم نماز ظهر و عصر حمد وسوره بخواند, و مستحب است بجای آن ذكر بگوید.
(مـسـاله 1476) ماموم نباید تكبیره الاحرام را پیش از امام بگوید.
بلكه احتیاط آن است كه تا تكبیر امام تمام نشده تكبیر نگوید.
(مـساله 1477) اگر ماموم سلام امام را بشنود, یا بداند چه وقت سلام می گوید,احتیاط مستحب آن است كه پیش از امام سلام نگوید, و چنانچه عمدا یا سهوا پیش از امام سلام دهد, نمازش صحیح است , و لازم نیست دوباره با امام سلام دهد.
(مـسـاله 1478) اگر ماموم غیر از تكبیره الاحرام , چیزهای دیگر نماز را پیش از امام بگوید اشكال ندارد ولی اگر آنها را بشنود یا بداند امام چه وقت می گوید, احتیاطمستحب آن است كه پیش از امام نگوید.
(مـسـالـه 1479) مـاموم باید غیر از آنچه در نماز خوانده می شود, كارهای دیگر آن ,مانند ركوع و سجود را با امام یا كمی بعد از امام بجا آورد, و اگر عمدا پیش از امام یامدتی بعد از امام انجام دهد, اگر چه معصیت كرده , ولی نماز و جماعتش صحیح است .
و احتیاط آن است كه نماز را تمام كند و دوباره بخواند.
بلی اگر عمدا قبل ازتمام شدن قرائت امام ركوع كند نمازش باطل می شود.
(مساله 1480) اگر سهوا پیش از امام سراز ركوع بردارد, چنانچه امام در ركوع باشد, باید به ركوع برگردد وبا امام سر بردارد, و در این صورت زیاد شدن ركوع كه ركن است نماز را باطل نمی كند, ولی اگر به ركوع برگردد و پیش از آن كه به ركوع برسد, امام سر بردارد نمازش باطل است .
(مـسـالـه 1481) اگـر اشـتـبـاها سر بردارد و ببیند امام در سجده است , باید به سجده برگردد, وچـنـانـچـه در هر دو سجده این اتفاق بیفتد, برای زیاد شدن دو سجده كه ركن است نماز باطل نمی شود.
(مـسـالـه 1482) كـسی كه اشتباها پیش از امام سر از سجده برداشته هرگاه به سجده برگردد, وهنوز به سجده نرسیده امام سر بردارد, نمازش صحیح است , ولی اگر درهر دو سجده این اتفاق بیفتد, نماز باطل است .
(مساله 1483) اگر اشتباها سر از ركوع یا سجده بردارد, و سهوا یا بخیال این كه به امام نمی رسد, به ركوع یا سجده نرود, نمازش صحیح است .
(مـسـالـه 1484) اگـر سـر از سجده بردارد و ببیند امام در سجده است , چنانچه به خیال این كه سـجـده اول امـام است , به قصد این كه با امام سجده كند به سجده رود,و بفهمد سجده دوم امام بـوده , سجده دوم او حساب می شود و اگر به خیال این كه سجده دوم امام است به سجده رود, و بـفـهـمد سجده اول امام بوده , باید به قصداین كه با امام سجده كند تمام كند, و دوباره با امام به سـجـده رود, در هـر دو صـورت احـتیاط واجب آن است كه نماز را به جماعت تمام كند و دوباره بخواند.
(مساله 1485) اگر سهوا پیش از امام به ركوع رود, و طوری باشد كه اگر سر برداردبه مقداری از قـرائت امـام مـی رسـد, چنانچه سر بردارد وبا امام به ركوع رود نمازش صحیح است , و اگر عمدا برنگردد, نمازش باطل است .
(مـسـاله 1486) اگر سهوا پیش از امام به ركوع رود, و طوری باشد كه اگر برگردد به چیزی از قرائت امام نمی رسد, در صورتیكه صبر كند تا امام به او برسد, نمازش صحیح است , و اگر به قصد این كه با امام نماز بخواند سر بردارد وبا امام به ركوع رود, احتیاط مستحب آن است كه بعد از تمام كردن نماز, دوباره آن را بجا آورد.
(مـسـالـه 1487) اگر سهوا پیش از امام به سجده رود, در صورتی كه صبر كند تا امام به او برسد, نـمـازش صـحـیح است و اگر بقصد این كه باامام نماز بخواند سر بردارد, و با امام به سجده رود, احتیاط مستحب آن است كه بعد از تمام كردن نماز, دوباره آن را بجاآورد.
(مـساله 1488) اگر امام در ركعتی كه قنوت ندارد, اشتباها قنوت بخواند, یا درركعتی كه تشهد ندارد, اشتباها مشغول خواندن تشهد شود, ماموم نباید قنوت وتشهد رابخواند, ولی نمی تواند پیش از امـام بـه ركوع رود, یا پیش از ایستادن امام بایستد, بلكه باید صبر كند تا قنوت وتشهد امام تمام شود و بقیه نماز را با اوبخواند.
چیزهایی كه در نماز جماعت مستحب است (مـسـالـه 1489) اگـر مـاموم یك مرد باشد, بنابر احتیاط واجب طرف راست امام قدری عقب تر بایستد.
و اگر یك زن باشد, مستحب است در طرف راست امام طوری بایستد كه جای سجده اش مـساوی زانو یا قدم امام باشد.
و اگر یك مرد و یك زن , یا یك مرد و چند زن باشند, مستحب است مرد طرف راست امام وباقی پشت سر امام بایستند.
و اگر چند مرد یا چند زن باشند, مستحب است پشت سر امام بایستند.
و اگر چند مرد وچند زن باشند مردان پشت سر امام , و زنان پشت سرمردان بایستند.
(مساله 1490) اگر امام و ماموم هر دو زن باشند, بهتر است كه ردیف یكدیگربایستند, و امام جلوتر از دیگران نایستد.
(مـسـالـه 1491) مستحب است امام در وسط صف بایستد, و اهل علم و كمال وتقوی در صف اول بایستند.
(مـسـالـه 1492) مـسـتـحـب اسـت صـفهای جماعت منظم باشد, و بین كسانی كه دریك صف ایستاده اند فاصله نباشد, و شانه آنان ردیف یكدیگر باشد.
(مساله 1493) مستحب است بعداز گفتن قد قامت الصلاه مامومین برخیزند.
(مـسـالـه 1494) مـستحب است امام جماعت حال مامومی را كه از دیگران ضعیف تر است رعایت كند, و قنوت و ركوع و سجود را طول ندهد, مگر بداند همه كسانی كه به او اقتدا كرده اند, مایلند.
(مـسـاله 1495) مستحب است امام جماعت در حمد و سوره و ذكرهایی كه بلندمی خواند, صدای خود را بقدری بلند كند كه دیگران بشنوند, ولی اگر باید بیش ازاندازه صدا را بلند نكند.
(مـسـالـه 1496) اگر امام در ركوع بفهمد كسی تازه رسید و می خواهد اقتدا كند,مستحب است ركوع را دو برابر همیشه طول بدهد وبعد برخیزد, اگر چه بفهمد كس دیگری هم برای اقتدا وارد شده است .
چیزهایی كه در نماز جماعت مكروه است (مساله 1497) اگر در صفهای جماعت جا باشد, مكروه است انسان تنها بایستد .
(مساله 1498) مكروه است ماموم ذكرهای نماز را طوری بگوید كه امام بشنود.
(مساله 1499) مسافری كه نماز ظهر وعصر و عشا را دو ركعت می خواند مكروه است در این نمازها بـه كـسی كه مسافر نیست اقتدا كند.
و كسی كه مسافر نیست مكروه است در این نمازها به مسافر اقتدا نماید.
نماز آیات (مساله 1500) نماز آیات كه دستور آن بعدا گفته خواهد شد, بواسطه چهار چیزواجب می شود: اول و دوم - گـرفـتـن مـاه وخـورشید اگر چه مقدار كمی از آنها گرفته شود و كسی هم ازآن نترسد.
سوم - زلزله اگر چه كسی هم نترسد.
چـهـارم - رعد وبرق وبادهای سیاه وسرخ ومانند اینها, از آیات آسمانی در صورتی كه بیشتر مردم بترسند, و در حوادث زمینی نیز كه موجب ترس بیشتر مردم می شود, احتیاط واجب خواندن نماز است .
(مساله 1501) اگر از چیزهایی كه نماز آیات برای آنها واجب است بیشتر از یكی اتفاق بیفتد, انسان بـایـد برای هر یك از آنها یك نماز آیات بخواند, مثلا اگر خورشیدبگیرد وزلزله هم بشود, باید دو نماز آیات بخواند.
(مـسـاله 1502) كسی كه چند نماز آیات بر او واجب است , اگر همه آنها برای یك چیز بر او واجب شـده بـاشـد, مـثلا سه مرتبه خورشید گرفته ونماز آنها را نخوانده است , موقعی كه قضای آنها را مـی خـوانـد, لازم نیست معین كند كه برای كدام دفعه آنها باشد, و همچنین است اگر چند نماز بـرای رعـد وبـرق وبـادهـای سیاه وسرخ ومانند اینها بر او واجب شده باشد, ولی اگر برای آفتاب گـرفتن , ماه گرفتن وزلزله , یابرای دو تای اینها نمازهایی بر او واجب شده باشد, اگر موقع نیت معین كند,نمازآیاتی را كه می خواند برای كدام یك آنها است موافق بااحتیاط عمل كرده است .
(مـساله 1503) چیزهایی كه نماز آیات برای آنها واجب است , در هر شهری اتفاق بیفتد, فقط مردم همان شهر باید نماز آیات بخوانند وبر مردم جاهای دیگر واجب نیست , ولی اگر مكان آنها, بقدری نزدیك باشد كه با آن شهر یكی حساب شود نمازآیات بر آنها هم واجب است .
(مـسـالـه 1504) از وقتی كه خورشید یا ماه شروع به گرفتن می كند انسان می تواندنماز آیات را بـخواند, وباید بقدری تاخیر نیندازد كه تمام قرص باز شود بلكه احوطآن است كه از قبل از شروع در باز شدن تاخیر نیندازد.
(مساله 1505) اگرخواندن نماز آیات را بقدری تاخیر بیندازد كه تمام قرص آفتاب یا ماه باز شود, و بعد از باز شدن تمام آن نماز بخواند, باید نیت قضا نماید.
و قبل ازباز شدن تمام آن ادا است .
(مساله 1506) اگر مدت گرفتن خورشید یا ماه به اندازه خواندن یك ركعت نمازباشد, نمازی كه می خواند ادا است .
و همچنین است اگر مدت گرفتن آنها بیشترباشد ولی انسان نماز را نخواند, تا بـه انـدازه خـوانـدن یـك ركعت به باز شدن تمام قرص مانده باشد.
ولی اگر مدت گرفتن ماه یا خورشید به اندازه خواندن یك ركعت نباشد بنا بر احتیاط نیت ادا و قضا نكند وبه قصد ما فی الذمه نماز را بجا آورد .
(مساله 1507) موقعی كه زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتفاق می افتد, انسان بایدفورا نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت كرده و تا آخر عمر بر او واجب است وهر وقت بخواند ادا است .
(مـسـالـه 1508) اگر بعد از باز شدن آفتاب یا ماه بفهمد كه تمام آن گرفته بوده , بایدقضای نماز آیات رابخواند ولی اگر بفهمد مقداری از آن گرفته بوده قضا بر اوواجب نیست .
(مـسـاله 1509) اگر عده ای بگویند كه خورشید یا ماه گرفته است , چنانچه انسان ازگفته آنان یقین پیدا نكند ونماز آیات نخواند, وبعد معلوم شود راست گفته اند درصورتی كه تمام خورشید یا مـاه گـرفـته باشد باید نماز آیات بخواند.
بلكه اگر مقداری از آن هم گرفته باشد, بنا بر احتیاط مستحب نماز آیات را بخواند.
و همچنین است اگر دو نفر كه عادل بودن آنان معلوم نیست , بگویند خورشید یا ماه گرفته , بعدمعلوم شود كه عادل بوده اند.
(مساله 1510) اگر انسان به گفته كسانی كه از روی قاعده علمی , وقت گرفتن خورشید و ماه را مـی دانند, اطمینان پیدا كند كه خورشید یا ماه گرفته , باید نمازآیات را بخواند.
و نیز اگر بگویند فـلان وقـت خورشید یا ماه می گیرد وفلان مقدارطول می كشد و انسان به گفته آنان اطمینان پیدا كند, باید به حرف آنان عمل نماید.
مثلا اگر بگویند آفتاب فلان ساعت باز می شود باید نماز را تا آنوقت تاخیر نیندازد.
(مـسـالـه 1511) اگـر بـفـهـمد نماز آیاتی كه خوانده باطل بوده , باید دوباره بخواند واگر وقت گذشته قضا نماید.
(مساله 1512) اگر در وقت نماز یومیه نماز آیات هم بر انسان واجب شود, چنانچه برای هر دو نماز وقـت دارد, هر كدام را اول بخواند اشكال ندارد و اگر وقت یكی ازآن دو تنگ باشد, باید اول آن را بخواند.
و اگر وقت هر دو تنگ باشد, باید اول نمازیومیه را بخواند.
(مساله 1513) اگر در بین نماز یومیه بفهمد كه وقت نماز آیات تنگ است چنانچه وقت نماز یومیه هـم تنگ باشد, باید آن را تمام كند بعد نماز آیات را بخواند و اگروقت نماز یومیه تنگ نباشد, باید آن را بشكند و اول نماز آیات , بعد نماز یومیه رابجا آورد.
(مـسـالـه 1514) اگر در بین نماز آیات بفهمد كه وقت نماز یومیه تنگ است باید نمازآیات را رها كـنـد ومـشغول نماز یومیه شود وبعد از آن كه نماز را تمام كرد پیش ازانجام كاری كه نماز رابهم بزند, بقیه نماز آیات را از همانجا كه رها كرده بخواند.
(مـسـالـه 1515) نـماز آیات بر حایض و نفسا در حال حیض یا نفاس واجب نیست ,ولی بعد از پاك شدن بنا بر احتیاط مستحب آن را بجا آورد و در گرفتن ماه وخورشیدبنا بر احتیاط نیت ادا وقضا نكند ولی در غیر این دو نیت ادا كند.